TWEEDE DEEL

Na de catastrofe van het jaar 70.

De documenten die geschreven werden door christenen die een leidende rol hebben gespeeld in de vorming van wat men de "Algemene Kerk" noemt, tonen duidelijk, dat de bijzondere boodschappen van Paulus vergeten, verwaarloosd of verworpen werden, dat er bij meerderen een neiging bestond het Evangelie te beschouwen als een nieuwe "wet" en te beweren dat men door werken kon gerechtvaardigd worden. Dus juist wat Paulus het meest had bestreden. Het was pas later, dat sommige personen en sommige groepen zich tegen de menselijke overlevering, het priesterlijk gezag, het moralisme, het sacramentalisme en andere menselijke afwijkingen verzettende, terugkeerden tot de Schrift en -- in zekere mate -- wederom rekening hielden met het onderwijs van de Apostel der volken.

Men is het er algemeen over eens, ten minste bij de protestantse theologen, dat Augustinus een der eerste is geweest, die Paulus opnieuw ontdekt heeft, ten minste voor wat betreft het persoonlijk geloof, het bewustzijn van zonde en de noodzakelijkheid van Gods genade. (1)

Doch, al is het waar dat na Augustinus, en vooral sinds de Reformatie, de theologen meer gelet hebben op de fundamentele gedachten van de brief aan de Romeinen, toch blijft het een feit, dat men niet voldoende gerekend heeft met het zeer bijzonder onderwijs van Paulus betreffende de hemelse en overhemelse sferen van zegening. En men schijnt ook niet te hebben ingezien, dat de Apostel nooit heeft geleerd dat de vormen der Wet afgeschaft zouden zijn voor alle christenen.

In het volgende hoofdstuk zullen we een kort overzicht geven van de ontwikkeling van het Christendom gedurende de eerste eeuwen.

Voetnoten

[1] Zo zegt Harnack: "Het is alleen door Augustinus dat het Evangelie van Paulus in het Westen op de voorgrond geplaatst werd; voor wat betreft de oosterse landen, is het steeds in de schaduw gebleven". Die Mission und Ausbreitung des Christentums, blz. 210.

Van H. Bavinck halen we het volgende aan: "Zo is Augustinus van de grootste betekenis geworden voor de latere dogmatiek. Hij beheerst de volgende eeuwen. Elke reformatie keert tot hem en tot Paulus terug". Gereformeerde Dogmatiek, Vol. I, blz. 115.